Η Καλλιέργεια του Προφορικού Λόγου στα Φιλολογικά Μαθήματα

19-10-2024

Η Καλλιέργεια του Προφορικού Λόγου στα Φιλολογικά Μαθήματα

Το πρόγραμμα στοχεύει στην θεωρητική και πρακτική παρουσίαση τεχνικών για τη βελτίωση των μαθητών και μαθητριών στην παραγωγή και κατανόηση του προφορικού λόγου. Η αποτελεσματική ακρόαση και το ενεργό μοίρασμα απόψεων, ιδεών και συναισθημάτων είναι η βάση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και συμβάλουν αφενός στη διαμόρφωση ενός θετικού κλίματος και αφετέρου προάγουν την εμβάθυνση στο κάθε αντικείμενο. Επιπλέον, ενδυναμώνουν παιδιά και εφήβους και δίνουν κίνητρα για αυτοβελτίωση και για συμμετοχή σε ποικίλες διοργανώσεις (ρητορικούς ομίλους, Μοντέλο Ηνωμένων Εθνών κ.ά.). Με επιλεγμένες ασκήσεις για όλα τα μαθήματα της Γλώσσας στην Α΄/θμια και όλα τα φιλολογικά μαθήματα της Β΄/θμιας, καθώς και με ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τα εργαστήρια δεξιοτήτων, το παρόν εργαστήριο δίνει την ευκαιρία ανανέωσης και εμπλουτισμού των διδακτικών μεθόδων και της διαμόρφωσης ενός γνήσια μαθητοκεντρικού πλαισίου μάθησης.

Στο τέλος του κύκλου αναμένεται οι συμμετέχοντες/-ουσες:

1. Να μπορούν να επιλέγουν από ένα σύνολο προφορικών δραστηριοτήτων την κατάλληλη για το κείμενο / την ενότητα / το κεφάλαιο που επιθυμούν να διδάξουν.

2. Να έχουν την αυτοπεποίθηση να παραγάγουν οι ίδιοι/-ες προφορικό λόγο, με αυτοπεποίθηση και ανταποκρινόμενο σε υψηλές απαιτήσεις (δομή – περιεχόμενο – εκφορά).

3. Να έχουν μια πρώτη και ουσιαστική επαφή με συγεκριμένα προγράμματα καλλιέργειας προφορικού λόγου και να επιλέξουν εάν τους/τις ενδιαφέρει περαιτέρω εξειδίκευση για επαγγελματική χρήση.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε Φιλολόγους, Ειδικούς Παιδαγωγούς, Εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας, εμψυχωτές ομάδων, εκπαιδευτές ενηλίκων, φοιτητές, σπουδαστές.

Σημειώνουμε ότι τόσο στη δια ζώσης συνάντηση όσο και στις διαδικτυακές υπάρχει υψηλός βαθμός βιωματικότητας και αναμένεται ενεργός συμμετοχή.

-------------------------------------------------------------------------------------

Κύκλος 8 Μαθημάτων
Μεθοδολογία Εκπαίδευσης: Blended learning – Δια ζώσης εργαστήρια και e-learning μαθήματα
Ημερομηνίες Διεξαγωγής των μαθημάτων:
1^οΜάθημα: Σάββατο 19/10/24 ( 15:00-19:00), Διά ζώσης στις εγκαταστάσεις του ΑΙΕ, Θέμα: Προετοιμάζοντας την τάξη για ένα μάθημα με τον προφορικό λόγο στο επίκεντρο
2^οΜάθημα: Σάββατο 09/11/24 ( 15:00-18:00), e-learning, μέσω ΖΟΟΜ, Θέμα: Προφορικός και Γραπτός Λόγος σε αρμονική και παράλληλη καλλιέργεια
3^οΜάθημα: Σάββατο 23/11/24 ( 15:00-18:00), e-learning, μέσω ΖΟΟΜ, Θέμα: Το μάθημα ως εργαστήριο λόγου και σκέψης
4^οΜάθημα: Σάββατο 07/12/24 ( 15:00-18:00), e-learning, μέσω ΖΟΟΜ, Θέμα: Βιωματική μάθηση και ατομική βελτίωση: σχεδιασμός και αξιολόγηση
5^οΜάθημα: Σάββατο 11/01/25 ( 15:00-18:00), e-learning, μέσω ΖΟΟΜ, Θέμα: Καλλιέργεια του προφορικού λόγου στο μάθημα της Αρχαίας και Νεοελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας με παράλληλη αναζήτηση «συνομιλίας» των μαθημάτων
6^οΜάθημα: Σάββατο 18/01/25 ( 15:00-19:00), Διά ζώσης στις εγκαταστάσεις του ΑΙΕ, Θέμα: Καλλιέργεια του προφορικού λόγου στα εργαστήρια δεξιοτήτων και στους ρητορικούς ομίλους / debate clubs / forensics clubs
7^οΜάθημα: Σάββατο 01/02/25 ( 15:00-18:00), e-learning, μέσω ΖΟΟΜ, Θέμα: Τα ρητορικά αγωνίσματα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γραμματείας και στην Ιστορία
8^οΜάθημα: Σάββατο 15/02/25 ( 15:00-18:00), e-learning, μέσω ΖΟΟΜ, Θέμα: Σχέδια εργασίας με τον προφορικό λόγο στο επίκεντρο
Δίδακτρα Κύκλου 8 Μαθημάτων: 210€, Άνεργοι-Φοιτητές-Πολύτεκνοι-ΑμΕΑ: 180€, (καταβάλλονται σε 3 ισόποσες δόσεις), Εφάπαξ καταβολή: 150€ Κάτοχοι Ετήσιας Κάρτας ΑΙΕ: Δωρεάν
Παρέχονται: Σημειώσεις - Βιβλιογραφία - Βεβαίωση Παρακολούθησης
Επιμορφώτρια: Βάλια Λουτριανάκη

Φιλόλογος-εκπαιδευτικός (Αρσάκειο Ψυχικού), DEA (Paris IV-Sorbonne), υπ. Δρ Διδάσκουσα Μεταπτυχιακού "Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση"-ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση, Συντονίστρια "Σύμπραξης Σχολείων για τη Δημοκρατία στην Εκπαίδευση"-EUDEC Greece, Πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια στην "Εκπαίδευση Αποτελεσματικού Δασκάλου"-Gordon Training International TEDed Club leader.

http://www.valialoutrianaki.com

-------------------------------------------------------------------------------------

Περιεχόμενα Ενοτήτων

1^οΜάθημα: Σάββατο 19/10/24 ( 15:00-19:00)

Μεθοδολογία: Διά ζώσης (κρίνεται απαραίτητη η δια ζώσης συνάντηση λόγω της υψηλής βιωματικότητας- θα αποσταλούν σημειώσεις σχετικά με το περιεχόμενο σε όσους και όσες δεν μπορούν να παρακολουθήσουν)

Θέμα: Προετοιμάζοντας την τάξη για ένα μάθημα με τον προφορικό λόγο στο επίκεντρο

Ο προφορικός λόγος ενώνει, δίνει τη δυνατότητα του άμεσου μοιράσματος και διευκολύνει τη διαμόρφωση ενός κλίματος θετικού και συνεργατικού. Απαιτεί όμως και ένα πλαίσιο, το οποίο είναι σημαντικό να συνδιαμορφωθεί με την ομάδα μας.

Μέσα από επιλεγμένα παιχνίδια γνωριμίας, αυτογνωσίας, συνεργασίας, ομαδικότητας και επικοινωνίας θα εξερευνήσουμε πώς οδηγούμαστε σταδιακά στη διαμόρφωση κανόνων που διευκολύνουν την προφορική επικοινωνία και επιτρέπουν την αποτελεσματική πραγματοποίηση δραστηριοτήτων.

-------------------------------------------------------------------------------------

2^οΜάθημα: Σάββατο 09/11/24 ( 15:00-18:00)

Μεθοδολογία: e-learning

Θέμα: Προφορικός και Γραπτός Λόγος σε αρμονική και παράλληλη καλλιέργεια

Οι γνωστές ομοιότητες και διαφορές του προφορικού και του γραπτού λόγου προσεγγίζονται με βιωματικό τρόπο και οι συμμετέχοντες/-ουσες του εργαστηρίου έρχονται σε μια πρώτη επαφή με βασικές αρχές διαχείρισης ομάδων και βασικές κατηγορίες προφορικών δραστηριοτήτων.

Η πρακτική εξάσκηση περιλαμβάνει ενότητες που προτείνουν τα μέλη της ομάδας και γενικότερα οι συναντήσεις προσαρμόζονται στη δυναμική και στο δυναμικό τους.

Η έννοια της εκφοράς του προφορικού λόγου αναλύεται και παρουσιάζονται συγκεκριμένες ασκήσεις για την καλλιέργειά της.

-------------------------------------------------------------------------------------

3^οΜάθημα: Σάββατο 23/11/24 ( 15:00-18:00)

Μεθοδολογία: e-learning

Θέμα: Το μάθημα ως εργαστήριο λόγου και σκέψης

Πόσο εφικτό είναι να μιλά ο δάσκαλος/η δασκάλα πολύ λιγότερο από τους μαθητές / τις μαθήτριες; Τι αλλάζει όταν δίνει τον λόγο όλο και περισσότερο στα παιδιά; Πώς περνάμε από την ομαδική καλλιέργεια του προφορικού λόγου στην ατομική;

Με ομαδοσυνεργατικές «προκλήσεις» εμπνευσμένες από διάφορες ενότητες φιλολογικών μαθημάτων οι συμμετέχοντες/-ουσες καλούνται να αξιοποιήσουν ενεργητική ακρόαση, κριτική και δημιουργική σκέψη και αποτελεσματική ομιλία, ώστε να προετοιμάσουν τις τελικές παρουσιάσεις τους.

-------------------------------------------------------------------------------------

4^οΜάθημα: Σάββατο 07/12/24 ( 15:00-18:00)

Μεθοδολογία: e-learning

Θέμα: Βιωματική μάθηση και ατομική βελτίωση: σχεδιασμός και αξιολόγηση

Όταν μέσα στο μάθημα ακούμε, επικοινωνούμε, μοιραζόμαστε και συν-δημιουργούμε, είναι πολύ πο εύκολο και γρήγορο να αναδειχθούν οι ανάγκες διαφοροποιημένης μάθησης, οι ελλείψεις, οι χαρισματικές προσωπικότητες, οι δυναμικές μεταξύ των μαθητών/-τριών κ.ά.

Στην παρούσα ενότητα αξιοποιούμε ενότητες φιλολογικών μαθημάτων για τη βελτίωση συγκεκριμένων αδύναμων σημείων ή δυσκολιών. Συζητάμε μια ποικιλία προτάσεων και ερευνητικών προγραμμάτων για την αξιολόγηση του προφορικού λόγου.

-------------------------------------------------------------------------------------

5^οΜάθημα: Σάββατο 11/01/25 ( 15:00-17:00)

Μεθοδολογία: e-learning

Θέμα: Καλλιέργεια του προφορικού λόγου στο μάθημα της Αρχαίας και Νεοελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας με παράλληλη αναζήτηση «συνομιλίας» των μαθημάτων

Βλέποντας την ελληνική γλώσσα συνολικά, ως γραπτό και προφορικό λόγο που «ταξίδεψε» μέσα στους αιώνες, προσπαθούμε να ενεργοποιήσουμε το ενδιαφέρον των μαθητών/-τριών με φύλλα εργασίας που ενώνουν, σε επιλεγμένα σημεία, τα μαθήματα της Αρχαίας και Νέας Ελληνικής. Η παράλληλη και ισότιμη καλλιέργεια γραπτού και προφορικού λόγου αναδεικνύεται ως ολοκληρωμένη μέθοδος που προωθεί τη θετική στάση απέναντι στη μητρική γλώσσα.

-------------------------------------------------------------------------------------

6^οΜάθημα: Σάββατο 18/01/25 ( 15:00-19:00)

Μεθοδολογία: δια ζώσης, με δυνατότητα παρακολούθησης διαδικτυακά

Θέμα: Καλλιέργεια του προφορικού λόγου στα εργαστήρια δεξιοτήτων και στους ρητορικούς ομίλους / debate clubs / forensics clubs

Με στόχο την παροχή μιας πρώτης επαφής με τη δυνατότητα επαγγελματικής ενασχόλησης με τη ρητορική στην εκπαίδευση, παρουσιάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα καλλιέργειας του προφορικού λόγου σε πρόγραμμα εκτός αναλυτικού προγράμματος. Οι εκπαιδευτικοί της τάξης θα αξιοποιήσουν το εν λόγω πρόγραμμα ως βάση / αφορμή για τον σχεδιασμό μιας συνολικής προσέγγισης σε ετήσια βάση.

Θα συζητηθεί η σημασία και τρόποι μακροχρόνιας ενασχόλησης με την καλλιέργεια του προφορικού λόγου, καθώς οι μεμονωμένες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια ενός σχολικού έτους δεν αναμένεται να έχουν ολοκληρωμένο αποτέλεσμα, ειδικά για μαθητές/-τριες με δυσκολίες.

Θα παρουσιαστούν αναλυτικά και θα ασκηθούν και τα μέλη της ομάδας σε ρητορικά αγωνίσματα (εκφραστική ανάγνωση, αυθόρμητος λόγος, προτρεπτικός λόγος, διττοί λόγοι/debate, ομαδική συζήτηση, αγώνας αυτοσχεδιασμού, αφήγηση).

-------------------------------------------------------------------------------------

7^οΜάθημα: Σάββατο 01/02/25 (15:00-17:00)

Μεθοδολογία: e-learning

Θέμα: Τα ρητορικά αγωνίσματα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γραμματείας και στην Ιστορία

Μέσα από συγκεκριμένα λογοτεχνικά κείμενα του Λυκείου και ενότητες της Ιστορίας εξοικειωνόμαστε με την αξιοποίηση ρητορικών αγωνισμάτων, με στόχο την αυτοβελτίωσή μας ως ομιλητών/-τριών και την καλλιέργεια της δικής μας κριτικής ακρόασης.

-------------------------------------------------------------------------------------

8^οΜάθημα: Σάββατο 15/02/25 (15:00-18:00)

Μεθοδολογία: e-learning

Θέμα: Σχέδια εργασίας με τον προφορικό λόγο στο επίκεντρο

Σε επιλεγμένες ενότητες ή κεφάλαια συζητάμε και σχεδιάζουμε, με βάση το υλικό των προηγούμενων συναντήσεων και παρουσίαση επιπλέον ιδεών, πρωτότυπες δραστηριότητες, που προτείνουμε προς εφαρμογή σε δίκτυο συνεργαζόμενων εκπαιδευτικών και λαμβάνουμε ανατροφοδότηση.

Τα μέλη της ομάδας επιλέγουν τις ατομικές ή ομαδικές παρουσιάσεις και με αξιοποίηση προφορικών δραστηριοτήτων καταλήγουν σε σχεδιαγραμματικές παρουσιάσεις. Ο στόχος είναι η εξοικείωση με μεθόδους ενθάρρυνσης των μαθητών/-τριών να βασίζονται στη σκέψη και την ανατροφοδότηση της τάξης τους και να μην επιλέγουν, σε πρώτη φάση έστω, την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Θα συζητηθεί η σχέση προφορικού λόγου και Τεχνητής Νοημοσύνης και πώς μπορούμε να διαμορφώσουμε μια θετική σχέση, ξεκινώντας από την άσκηση στη διατύπωση ερωτημάτων.